Η Δημοκρατία δεν εκδικείται

 

Θυμάμαι σαν να είναι σήμερα· πόση έκπληξη νιώσαμε όταν τον Δεκέμβριο του 2008 αποκαλύπταμε την κατάθεση του 15χρονου τότε Νίκου Ρωμανού ως αυτόπτη μάρτυρα για τη δολοφονία του κολλητού του Αλέξη Γρηγορόπουλου. «Τον φίλο μου δεν τον σκότωσαν, τον εκτέλεσαν εν ψυχρώ...»

έλεγε τότε διηγούμενος με λεπτομέρειες τις συνθήκες της δολοφονίας, αλλά και - το χειρότερο - της εγκατάλειψης αργότερα του θύματος. Νιώσαμε έκπληξη πως μια ημέρα μετά τη δολοφονία του φίλου του το παιδί μπόρεσε και κατάθεσε τόσο απόλυτα την άποψή του για τον αναπάντεχο και πρόωρο θάνατο που τόσο μας πλήγωσε όλους εκείνο το βράδυ του Αγίου Νικολάου.

Περίπου τέσσερα χρόνια μετά από εκείνο το γιορτινό βράδυ που σημάδεψε τη γενιά του Αλέξη, του Νίκου Ρωμανού και γενικότερα όλων των παιδιών της γενιάς τους μας επιβεβαιώνεται με τον πιο δραματικό τρόπο πώς προσδιόρισε εκείνη η δολοφονία τη ζωή όσων έζησαν από κοντά το περιστατικό... Ο 15χρονος, που με τόση παρρησία κατήγγειλε την αστυνομική βία δεν κατέθεσε ποτέ ως επίσημος μάρτυρας στη δίκη για τον θάνατο του Γρηγορόπουλου στην Άμφισσα, διότι πίστευε ότι είχε «στοχοποιηθεί από την αστυνομία...» Σήμερα είναι μεταξύ των συλληφθέντων για τη ληστεία, που σύμφωνα με το κατηγορητήριο έχει σχέση και με την υπόθεση τρομοκρατίας. Με επιστολή του αναλαμβάνει την ευθύνη για τη ληστεία, αλλά δεν δέχεται καμία από τις άλλες πράξεις που του αποδίδονται.

Το σοκ είναι ακόμα μεγαλύτερο, αφού τα παιδιά που πρωταγωνιστούν στα συγκεκριμένα περιστατικά είναι όλα από αστικές οικογένειες, φοιτούσαν στα ιδιωτικά των βορείων προαστίων και τίποτε δεν προμήνυε την κατάληξη... Και τα ερωτήματα έρχονται πάλι επίκαιρα, όσο και κάθε φορά, που βρισκόμαστε μπροστά σε τέτοιες υποθέσεις. Τι μπορεί να κάνει ένα παιδί που μεγάλωσε σε άλλο κλίμα να βάλλει τόσο βίαια και στα όρια της ποινικής παραβατικότητας ενάντια στο σύστημα που του έδωσε «όλα τα καλά», και την ευημερία που τώρα μάχεται, αλλά ταυτόχρονα σήμερα με τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν έχει αποδειχτεί τόσο επίπλαστη και αμφισβητήσιμη;

«Η βία γεννάει βία» επιμένουν όσοι γνωρίζουν καλύτερα την ανθρώπινη ψυχή ή κυρίως όσοι δεν βιάζονται να περιθωριοποιήσουν ακόμα και ποινικές συμπεριφορές που πρέπει να αποτιμηθούν μόνο με βάση τον νόμο, αλλά και τις συνταγματικά κατοχυρωμένες διαδικασίες... Παράλληλα η «σύγκρουση» της Αστυνομίας με τους συλληφθέντες κατηγορουμένους για συμμετοχή σε τρομοκρατικές οργανώσεις εμφανίζεται να είναι μάλλον ατελέσφορη και ενάντια σε κάθε έννοια ανθρώπινου δικαιώματος.

Οι φωτογραφίες με τα χτυπημένα πρόσωπα των παιδιών, που θα γίνουν και αντικείμενο δικαστικής έρευνας, δεν αντέχουν ούτε στη λογική αλλά ούτε και στην ευαισθησία κανενός. Και αξίζει να απονεμηθεί βραβείο ανοησίας σε εκείνους που «επικοινώνησαν» τα χτυπημένα πρόσωπα στις τηλεοράσεις και στις εφημερίδες. Ευτυχώς δουλεύω σε ένα μέσο που δεν δημοσιοποίησε τις συγκεκριμένες φωτογραφίες. Ενάντια στα ένστικτα των τρίτων, που αυτάρεσκα επιχαίρουν «καλά τους κάνανε»... Γιατί αυτή η φράση μπορεί άνετα σήμερα να γίνει επιχείρημα και της άλλης πλευράς. Υπάρχει σήμερα σε εξέλιξη δίκη για τη συγκεκριμένη υπόθεση. Η Δικαιοσύνη έχει ακόμα ένα βάρος: Να κρίνει νηφάλια για την τύχη, ακόμα και 20χρονων, που πρέπει να πληρώσουν για όσα έκαναν, όχι γι' αυτά που δεν έκαναν...

Γιατί ενάντια σε εκείνους που προσχωρούν μόνο σε τακτικές καταστολής υπάρχει και η άλλη άποψη που λέει: «Η Δημοκρατία θρηνεί τα θύματά της, αντιμετωπίζει το φαινόμενο της τρομοκρατίας, αλλά δεν εκδικείται». Και κυρίως ψάχνει τις αιτίες που τη γεννάνε, εκείνους που ευνοούνται από αυτά τα φαινόμενα και δίνει απαντήσεις στα ερωτήματα αυτής της γενιάς...

Γιάννα Πάπαδάκου

Το Βήμα